Προδιάθεση φυλής
Δεν είναι λίγες οι φορές που το κατοικίδιό μας ξαφνικά μπορεί να κάνει εμετό ή/και διάρροια. Είναι όμως όντως ξαφνικά; Από τα συνηθέστερα αίτια αυτών των εκδηλώσεων είναι η κατανάλωση τροφής η οποία δεν είναι καλά ανεκτή από τον οργανισμό του ζώου. Δηλαδή, το πεπτικό του σύστημα δεν είναι σε θέση να πέψει ή/και να απορροφήσει κάποιο συστατικό της τροφής. Πιο συγκεκριμένα, το κατοικίδιό σας μπορεί να αρχίσει να έχει γαστρεντερικές διαταραχές (γαστρεντερικά προβλήματα), ύστερα από την κατανάλωση μιας συγκεκριμένης τροφής για κάποιο χρονικό διάστημα, καθότι μπορεί να έχει εμφανίσει αυτό που αποκαλούμε τροφική αλλεργία στο συγκεκριμένο είδος πρωτεΐνης που περιέχει η τροφή. Σε αυτή την περίπτωση, ο κτηνίατρός σας θα σας συστήσει τη δοκιμή με μια εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης που θα είναι καλύτερα ανεκτή από τον οργανισμό του κατοικίδιού σας.
Πολλές φορές, επίσης, ενδέχεται να είναι άλλος ο ένοχος και όχι η τροφή που ταΐζετε καθημερινά το κατοικίδιό σας. Τόσο οι γάτες, όσο και οι σκύλοι έχουν την περιέργεια να γευτούν οτιδήποτε προσελκύσει την όσφρησή τους. Έτσι, συχνά χωρίς να το αντιληφθούμε οι μικροί μας φίλοι μπορεί να έχουν επισκεφθεί την κουζίνα μας και να έχουν δοκιμάσει από το φαγητό που έχουμε μαγειρέψει. Τότε, λοιπόν, το κατοικίδιό μας, όσο νόστιμο κι αν είναι το φαγητό μας, μπορεί να εμφανίσει τροφική δυσανεξία. Το αποτέλεσμα είναι η πρόκληση εμετού ή/και διάρροιας (με ή χωρίς αίμα) που αντιμετωπίζονται με ειδική τροφή κατάλληλη για την ανακούφιση του πεπτικού σε συνδυασμό με ειδικά διατροφικά συμπληρώματα για την αποκατάσταση της χλωρίδας του εντέρου. Για αυτό το λόγο, κρίνεται σκόπιμο να αποφεύγουμε να δίνουμε στους μικρούς μας φίλους από το φαγητό μας, όσο και αν το επιζητούν. Ενώ, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται αν το μαγειρευτό φαγητό περιέχει συστατικά, όπως το κρεμμύδι, το οποίο ανήκει στις τοξικές ουσίες για τους μικρούς μας φίλους. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να προσκομίσετε άμεσα το κατοικίδιό σας στο κοντινότερο κτηνιατρείο. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τις ουσίες που έχουν τοξική δράση για τους τετράποδους φίλους μας.
Από αυτή την περιέργεια που διακατέχει τα χαριτωμένα τετράποδα, δεν λείπει και η επιθυμία τους να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους δοκιμάζοντας και τρώγοντας αντικείμενα (ξένα σώματα) πέραν της τροφής. Ιδιαίτερα τα κουτάβια εκδηλώνουν συχνότερα αυτή την επικίνδυνη συνήθεια, ως μέρος του παιχνιδιού τους. Έτσι, ενδεχομένως τα κατοικίδιά μας να καταναλώσουν υλικά, τα οποία μπορεί να τους προκαλέσουν σοβαρό πρόβλημα και να αποβούν μοιραία για τη ζωή τους. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και σε ένα τέτοιο συμβάν, η επίσκεψη στο κοντινότερο κτηνιατρείο είναι επιβεβλημένη.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι εξίσου σημαντική η σωστή συντήρηση της τροφής των μικρών μας φίλων. Η αλλοιωμένη τροφή μπορεί εξίσου να προκαλέσει στους κατοικίδιους φίλους μας γαστρεντερικά προβλήματα. Κάποια tip περιλαμβάνουν την αποθήκευση της ξηράς τροφής σε χώρο που δεν είναι εκτεθειμένος σε υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία, ο καταμερισμός της σε αεροστεγείς τροφοσυλλέκτες όταν ανοίγουμε μια μεγάλη συσκευασία, η προτίμηση μικρών συσκευασιών, αλλά και η αποφυγή λήψης της τροφής με βρεγμένα χέρια ή με κουπάκια που έχουμε πλύνει και δεν έχουν στεγνώσει καλά, έτσι ώστε να μην μεταφέρουμε υγρασία στην τροφή που μπορεί να την αλλοιώσει και να αναπτυχθούν παθογόνα μικρόβια. Οι κονσέρβες πρέπει να διατηρούνται μετά το άνοιγμα στο ψυγείο έως 2 ημέρες. Εναλλακτικά, η απευθείας μεταφορά μετά το άνοιγμα της κονσέρβας σε γυάλινο τροφοσυλλέκτη μπορεί να δώσει 1-2 μέρες ακόμη διάρκεια ζωής στην κονσέρβα στο ψυγείο.
Ένα από τα πιο κοινά γαστρεντερικά προβλήματα του πεπτικού συστήματος των κατοικίδιων είναι η δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα μπορεί να επηρεάσει τα κατοικίδια όλων των φυλών και ηλικιών, αν και είναι πιο σύνηθες να εμφανίζεται σε κατοικίδια μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας. Δυσκοιλιότητα είναι η δυσκολία ή η μειωμένη συχνότητα αφόδευσης που οδηγεί στην συσσώρευση κοπράνων στο παχύ έντερο. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να γίνει μη αντιστρέψιμη και το έντερο να μπλοκαριστεί εντελώς από μια ξηρή μάζα κοπράνων. Αν και η δυσκοιλιότητα πολλές φορές είναι παροδική δεν πρέπει ποτέ να αγνοηθεί. Αν παραμείνει χωρίς αντιμετώπιση, μπορεί να προκαλέσει πολύ πιο σοβαρά προβλήματα στο μέλλον. Η δυσκοιλιότητα είναι αρκετά συχνή στους σκύλους και πιο σπάνια στις γάτες. Τις περισσότερες φορές μπορεί να αντιμετωπιστεί στο σπίτι από τους ιδιοκτήτες. Αν όμως το πρόβλημα είναι μεγάλο ή γίνει χρόνιο, πρέπει να επέμβει κτηνίατρος.
Αίτια της δυσκοιλιότητας του κατοικίδιου:
Τα συμπτώματα της δυσκοιλιότητας των κατοικίδιων:
Αν το κατοικίδιο σας δεν έχει αφοδεύσει για δύο ή περισσότερες ημέρες, αυτό είναι συχνά ένα σημάδι ότι πάσχει από δυσκοιλιότητα. Πρόσθετες ενδείξεις περιλαμβάνουν έντονη προσπάθεια, σκύψιμο ή δυσαρέσκεια κατά την αφόδευση.
Οι πιο συνηθισμένες αιτίες δυσκοιλιότητας στα κατοικίδια είναι παρόμοιες μ’ αυτές των ανθρώπων. Σε περιπτώσεις ήπιας εμφάνισής της, το κατοικίδιο σας ενδεχομένως να μην καταναλώνει αρκετές ίνες μέσω της διατροφής του. Επίσης, αν το κατοικίδιο σας είναι υπέρβαρο ή δεν ασκείται τακτικά, η ίδια η έλλειψη δραστηριότητας μπορεί να περιορίζει την ελεύθερη κίνηση των κοπράνων μέσα στο έντερο.
Κάποιες άλλες αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα είναι οι παρακάτω:
1) Κατάποση δύσπεπτων υλικών: μαλλιά, κόκκαλα, πλαστικά, σκουπίδια.
2) Έλλειψη νερού.
3) Άγχος, αλλαγή ρουτίνας, έλλειψη κατάλληλου μέρους για αφόδευση, πόνος στο ορθό ή στην περιοχή του πρωκτού, ορθοπεδικό πρόβλημα που εμποδίζει το ζώο από το να πάρει στάση αφόδευσης.
4) Απόφραξη παχέος εντέρου: ενδοαυλικοί όγκοι, εκκόλπωμα του ορθού, στένωση, ξένο σώμα, κοκκίωμα.
5) Ασθένειες
6) Φάρμακα κλπ
Όπως οι άνθρωποι, έτσι και τα κατοικίδια έχουν ένα είδος «προγραμματισμού» στις φυσικές τους ανάγκες. Συνήθως, οι κενώσεις των κατοικίδιων είναι μία ή δύο την ημέρα. Μπορεί να ακούγεται παράξενο, αλλά έχει σημασία να παρακολουθείτε τη συχνότητα των κενώσεων του τετράποδου φίλου σας. Με τον καιρό η συχνότητα, η συνέπεια και η προσπάθεια που απαιτείται στην κάθε κένωση του κατοικίδιου σας μπορεί να σας βοηθά στο να εντοπίζετε πιθανά προβλήματα δυσκοιλιότητας.
Όταν αποκτήσετε μια άποψη της γενικής εμφάνισης των κοπράνων του κατοικίδιου σας, θα παρατηρήσετε πως αφενός μεν η κένωση ενός δυσκοίλιου κατοικίδιου είναι πιο αργή και απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια, αφετέρου δε πως τα κόπρανα είναι μικρότερα, σκληρότερα και πιο σκουρόχρωμα από το φυσιολογικό. Αν πρόκειται για σκύλο και τον βγάζετε βόλτα, (έχοντας μαζί σας πλαστικές σακούλες για τη συλλογή των κοπράνων του) η προαναφερθείσα παρατήρηση είναι ευκολότερη για σας.
Πολλές γάτες αφιερώνουν ένα μεγάλο μέρος της ημέρας τους στην αυτοπεριποίηση. Οι γάτες αυτοπεριποιούνται γλείφοντας με τη γλώσσα τους το τρίχωμά τους. Η γλώσσα τους έχει τέτοια δομή (είναι τραχιά), ώστε να απομακρύνει τις νεκρές τρίχες από το σώμα και να διατηρεί ανανεωμένο το τρίχωμα.
Οι τριχόμπαλες, οι οποίες αποκαλούνται και ως τριχοβεζωάρια από τους κτηνιάτρους, αποτελούν απόρροια της συσσώρευσης τριχών από τη διαδικασία αυτοπεριποίησης της γάτας, κατά την οποία υφίσταται και η κατάποση κάποιου αριθμού τριχών. Αυτές οι τρίχες, λοιπόν, συσσωρεύονται στο στομάχι και ακολούθως περνούν στο έντερο. Συνήθως, μπορεί να μη δημιουργήσουν πρόβλημα στη γάτα, ωστόσο δεν είναι εντελώς ακίνδυνες, καθώς η αυξημένη συσσώρευση τριχών και η ύπαρξη μιας μεγάλης τριχόμπαλας θα μπορούσε να προκαλέσει απόφραξη σε κάποιο σημείο του εντέρου. Μια τόσο σοβαρή περίπτωση, όπου μια μεγάλη τριχόμπαλα έχει μετακινηθεί από το στομάχι στο έντερο, φράσσοντας τη δίοδο του πεπτικού σωλήνα, χρήζει άμεσης κτηνιατρικής παρέμβασης, ενώ μπορεί να χρειαστεί ακόμη και χειρουργείο.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό σε όλες τις γάτες, είτε κοντότριχες, είτε μακρύτριχες (ιδιαίτερα σε αυτές) να γίνεται πρόληψη για τις τριχόμπαλες με κάποιο ενδεδειγμένο συμπλήρωμα διατροφής. Τα συμπληρώματα αυτά συνήθως περιέχουν λιπαντικές ουσίες ή/και φυτικές ίνες που βοηθούν στην αποβολή των τριχών από τον γαστρεντερικό σωλήνα.
Επίσης, είναι σημαντικό να περιποιούμαστε και εμείς το τρίχωμα της γάτας μας βουρτσίζοντάς το και απομακρύνοντας έτσι την περίσσεια νεκρών τριχών. Οι μακρύτριχες γάτες απαιτούν καθημερινό βούρτσισμα και οι κοντότριχες μία με δύο φορές την εβδομάδα.
Τι κάνουν οι γάτες που έχουν τριχόμπαλα;
Γενικά, η γάτα μας θα σκύψει με τον λαιμό της τεντωμένο και θα φαίνεται ότι προσπαθεί να βγάλει κάτι από τον λαιμό της. Ακολούθως, θα έχει έναν χαρακτηριστικό στο άκουσμα βήχα, έως ότου κάνει εμετό την τριχόμπαλα.
Οι περισσότερες μεμονωμένες τρίχες περνούν από το πεπτικό σύστημα της γάτας κανονικά, αλλά μερικές φορές μπορεί να σχηματίσουν μάζες (τριχόμπαλες), οι οποίες, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, αρχίζουν να συσσωρεύονται στο στομάχι. Οι γάτες στην προσπάθεια τους να κάνουν εμετό, αποτρέπουν την προώθηση της τριχόμπαλας στο έντερο, όπου μπορεί να προκαλέσει απόφραξη. Επομένως, δεν πρέπει να ανησυχούμε αν δούμε τη γάτα μας να τεντώνει τον λαιμό της προσπαθώντας να αποβάλλει κάποια τριχόμπαλα. Είναι φυσιολογικό σαν διαδικασία, ωστόσο είναι σημαντικό να μην το παραβλέψουμε και να μεριμνήσουμε για την τακτική χορήγηση ενός ενδεδειγμένου συμπληρώματος διατροφής για αυτόν τον σκοπό, στο πλαίσιο πρόληψης σχηματισμού τριχόμπαλας.
Πόσο συχνά οι γάτες μπορεί να έχουν τριχόμπαλες;
Συνήθως, οι γάτες μπορεί να αναπτύξουν κάποια τριχόμπαλα με συχνότητα μικρότερη από μια φορά το μήνα. Οι περισσότερες τρίχες που καταπίνονται από τη διαδικασία της αυτοπεριποίησης θα περάσουν από το πεπτικό σύστημα και θα αποβληθούν μέσω των κοπράνων, χωρίς κάποιο πρόβλημα.
Η αυξημένη συχνότητα εμφάνισης τριχόμπαλων μπορεί επίσης να αποτελεί μία ένδειξη ότι η γάτα μας αυτοπεριποιείται υπερβολικά. Οι γάτες τείνουν να αυτοπεριποιούνται επίμονα όταν βιώνουν άγχος και στρες. Έτσι καταπίνουν περισσότερες τρίχες, οι οποίες οδηγούν σε περισσότερες τριχόμπαλες. Εάν ανησυχούμε ότι η γάτα μας έχει αρκετά συχνά τριχόμπαλες ή βιώνει έντονο στρες, θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας.
Πως θα καταλάβουμε αν πρόκειται για τριχόμπαλα ή κάτι άλλο;
Εάν η γάτα μας έχει έντονο παρατεταμένο βήχα, και ιδιαίτερα εάν δεν βγάζει κάποια τριχόμπαλα, είναι σημαντικό να απευθυνθούμε στον κτηνίατρό μας, ώστε να αξιολογήσει τον βήχα και να προσδιορίσει την αιτία του. Εάν έχουμε οποιαδήποτε ανησυχία για τον τετράποδο φίλο μας, θα πρέπει πάντα να επικοινωνούμε με τον κτηνίατρό μας - είναι ο καλύτερος τρόπος που έχουμε για να διασφαλίσουμε την υγεία και την ευζωία των κατοικίδιων μας.
Μέτρα πρόληψης
Ασφαλώς και μπορείτε να αποτρέψετε το σχηματισμό τριχόμπαλων για τη γάτα σας. Φροντίζετε λοιπόν να τις βουρτσίζετε συχνά έτσι ώστε να απομακρύνετε το νεκρό τρίχωμα πριν καταλήξει στο στομάχι της. Οι μακρύτριχες γάτες απαιτούν καθημερινό βούρτσισμα και οι κοντότριχες μία με δύο φορές την εβδομάδα. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της δυσκοιλιότητας αλλά και της απομάκρυνσης των τριχόμπαλων προτείνεται η χορήγηση ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής ενισχυμένων με βιταμίνες και ουσίες που βοηθούν στην λίπανση του εντερικού σωλήνα ή ειδικής διατροφής που ελαχιστοποιεί τα προβλήματα αυτά.
