Η λοιμώδης περιτονίτιδα της γάτας (FIP) είναι μια σοβαρή νόσος που προκαλείται από τον κορωνοϊό της γάτας (FCoV). Ο ιός αυτός εντοπίζεται συχνά στα κόπρανα των γατών, αλλά συνήθως δεν προκαλεί σημαντικά προβλήματα υγείας. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, ο ιός μπορεί να μεταλλαχθεί προκαλώντας την εκδήλωση της νόσου FIP. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν δύο μορφές κορωνοϊού: ο εντερικός (FECV) και αυτός που προκαλεί την FIP (FIPV). Ο FECV θα μπορούσε να μεταλλαχθεί σε FIPV και είναι υπεύθυνος για το 80% των λοιμώξεων. Η ασθένεια εμφανίζεται συχνότερα σε καθαρόαιμες γάτες, σε νεαρές γάτες, σε γάτες που διαβιούν εξ’ ολοκλήρου ή περιστασιακά εκτός σπιτιού και σε σπίτια με πολλές γάτες.
Πώς εκδηλώνεται η FIP;
Σε μερικές γάτες, ο ιός μπορεί να μεταλλαχθεί και να προκαλέσει σοβαρή νόσο.
Η ασθένεια εκδηλώνεται με δύο μορφές:
Ανεξάρτητα από τη μορφή στην οποία μπορεί τελικά να εξελιχθεί η νόσος, οι γάτες με FIP στην αρχή συνήθως εκδηλώνουν μη ειδικά συμπτώματα, όπως απώλεια όρεξης, διάρροια, απώλεια βάρους, ληθαργικότητα και πυρετό.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η υγρή μορφή μπορεί να μετατραπεί σε ξηρή και το αντίστροφο.
Μπορεί η γάτα μας να «κολλήσει» FIP;
Η μόλυνση με τον FCoV είναι πολύ συχνή, ειδικά σε γάτες από καταφύγια, εκτροφεία και σπίτια με πολλές γάτες. Ο ιός μεταδίδεται κυρίως μέσω των κοπράνων, αλλά και μέσω του σάλιου. Η FIP αναπτύσσεται εξαιτίας μεταλλάξεων του ιού μέσα στην ίδια τη γάτα.
Όσο μεγαλύτερο ιικό φορτίο υπάρχει σε ένα περιβάλλον, τόσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση του ζώου στον ιό και συνεπώς αυξάνεται ο κίνδυνος εκδήλωσης FIP. Περίπου μία στις εκατό γάτες εμφανίζει τη νόσο, αλλά ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε σπίτια με πολλές γάτες ή σε εκτροφεία. Παράγοντες όπως ο συνωστισμός και το στρες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Οι γάτες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης σοβαρής νόσου είναι αυτές με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα γατάκια, οι ηλικιωμένες γάτες και όσες πάσχουν από άλλες ασθένειες. Ορισμένες φυλές γατών όπως, οι Burmese, οι Ragdoll, οι Bengal και οι Rex είναι πιο ευάλωτες στη νόσο.
Πώς ο κτηνίατρός μας θα διαγνώσει την FIP;
Δυστυχώς, επί του παρόντος δεν υπάρχει κάποια εντελώς αξιόπιστη εξέταση για τη διάγνωση της FIP. Παρότι τα επίπεδα (τίτλος) αντισωμάτων στον κορωνοϊό μπορούν να μετρηθούν, δεν μπορούν να διακρίνουν οριστικά την έκθεση μεταξύ FeCV και FIPV. Ένα θετικό αποτέλεσμα σημαίνει μόνο ότι η γάτα είχε προηγούμενη έκθεση στον κορωνοϊό, αλλά όχι απαραίτητα στον FIPV. Παρά αυτόν τον περιορισμό, ωστόσο, οι νεαρές γάτες που παρουσιάζουν πυρετό που δεν ανταποκρίνεται στα αντιβιοτικά και έχουν υψηλούς τίτλους αντισωμάτων έναντι του κορωνοϊού, συχνά σε συνδυασμό με τον εντοπισμό υγρών συλλογών (υποκίτρινης χροιάς υγρό στο οποίο ανευρίσκονται εργαστηριακά υψηλές συγκεντρώσεις πρωτεϊνών και λευκών αιμοσφαιρίων) σε κοιλότητες του σώματος, συνήθως διαγιγνώσκονται με FIP.
Από την άλλη, μια κλινικά υγιής γάτα με υψηλό τίτλο αντισωμάτων έναντι του κορωνοϊού, δε σημαίνει απαραίτητα ότι έχει περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει FIP ή ότι είναι φορέας του ιού FIPV, σε σχέση με μια άλλη γάτα που έχει χαμηλότερο τίτλο αντισωμάτων. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι σε γάτες με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα, η λοίμωξη από τον ιό FIPV μπορεί να μην προκαλέσει αυξημένο τίτλο αντισωμάτων, λόγω της αδυναμίας του ανοσοποιητικού συστήματος να παράγει επαρκή επίπεδα αντισωμάτων έναντι του ιού.
Υπάρχουν και άλλες διαθέσιμες εξετάσεις που μπορούν, θεωρητικά, να ανιχνεύσουν την παρουσία του ίδιου του ιού. Αν και αυτές οι εξετάσεις μπορεί να είναι χρήσιμες, για την πιο στοχευμένη ανίχνευση του ιού, καμία από αυτές δεν είναι 100% ακριβής και καθεμιά έχει τους δικούς της περιορισμούς που μπορεί να οδηγήσουν σε ψευδώς αρνητικά ή ψευδώς θετικά αποτελέσματα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο συνδυασμός του ιστορικού, των ευρημάτων από την κλινική εξέταση και τα εργαστηριακά αποτελέσματα, όπως αναφέρεται παραπάνω, χρησιμοποιούνται συνδυαστικά για να καταλήξει ο κτηνίατρος στην πιθανή διάγνωση της FIP.
Μπορούμε εμείς να κολλήσουμε FIP;
Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η FIP μπορεί να προκαλέσει ασθένεια στον άνθρωπο ή σε άλλα ζώα, όπως ο σκύλος. Ο ιός δεν έχει σχέση με τον κορωνοϊό του ανθρώπου.
Υπάρχει θεραπεία;
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποιο αξιόπιστο θεραπευτικό πρωτόκολλο για την FIP, και η θεραπεία που παρέχεται είναι κυρίως υποστηρικτική και στοχευμένη για τα συμπτώματα που εκδηλώνει η κάθε γάτα. Η έρευνα για νέες αντιιικές θεραπείες είναι σε εξέλιξη και κάποιες πειραματικές μέθοδοι ίσως είναι πολλά υποσχόμενες, αλλά δεν έχουν ακόμα γίνει αποδεκτές στο πλαίσιο της κλασσικής θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τις υπόλοιπες γάτες μας;
Ο FCoV μεταδίδεται μέσω του σάλιου και των κοπράνων. Κάποιες γάτες μπορεί να παραμείνουν φορείς και να μεταδίδουν τον ιό. Αν μια γάτα με FIP ήδη ζει στο ίδιο σπίτι με άλλες γάτες, δεν χρειάζεται να απομονώσουμε την ασθενή γάτα, καθώς οι υπόλοιπες έχουν ήδη πιθανά εκτεθεί στον ιό. Ωστόσο, καλό είναι να αποφύγουμε να φέρουμε μια νέα γάτα σπίτι, καθώς έτσι θα εκτεθεί στη νόσο FIP.
Υπάρχει εμβόλιο για την FIP;
Υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για τη λοιμώδη περιτονίτιδα της γάτας, αλλά η αποτελεσματικότητά του παραμένει ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Πάντα συμβουλευόμαστε τον κτηνίατρό μας για όλες τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να κάνουμε, σχετικά με την προστασία των κατοικίδιών μας και το ενδεδειγμένο εμβολιαστικό πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθήσουμε.
Πηγές: www.vetlexicon.com // www.vet.cornell.edu
Ο ιός της λευχαιμίας της γάτας (FeLV) είναι ένας από τους πιο σοβαρούς ιούς που επηρεάζουν τις γάτες. Περίπου μία στις τρεις γάτες που έρχεται σε επαφή με τον ιό αναπτύσσει μόνιμη λοίμωξη, η οποία αποτελεί ένα πολύ συχνό αίτιο θανάτου στη γάτα. Ο FeLV αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό της σύστημα, κάνοντάς την ευάλωτη σε άλλες λοιμώξεις, ενώ μπορεί να προκαλέσει και την ανάπτυξη όγκων.
Πώς μεταδίδεται η ασθένεια;
Ο FeLV μεταδίδεται μέσω των σωματικών υγρών και κυρίως μέσω του σάλιου. Η μετάδοση μπορεί να γίνει όταν οι γάτες γλείφουν η μία την άλλη, όταν μοιράζονται το ίδιο μπολ φαγητού ή νερού, την ίδια αμμολεκάνη, καθώς και μέσω του φταρνίσματος ή του δαγκώματος. Επιπλέον, ο ιός μπορεί να περάσει από τη μητέρα στα γατάκια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πόσο πιθανό είναι να κολλήσει η γάτα μας FeLV;
Όταν πολλές γάτες ζουν στον ίδιο χώρο, οι πιθανότητες μετάδοσης αυξάνονται. Οι πιθανότητες έκθεσης στον ιό αυξάνονται όσο μεγαλώνει ηλικιακά μια γάτα, ωστόσο τα νεαρά ζώα κάτω των έξι μηνών είναι πιο ευάλωτα – περίπου ένα στα τρία γατάκια που θα μολυνθούν, θα αναπτύξουν συμπτώματα της ασθένειας. Επίσης, οι γάτες που ζουν είτε μόνιμα, είτε περιστασιακά εκτός σπιτιού, έχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης στον ιό, καθώς έρχονται σε επαφή με πολλές γάτες που μπορεί να είναι φορείς της ασθένειας.
Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος;
Στις μισές από τις γάτες που καταλήγουν λόγω FeLV, η αιτία είναι η καταστροφή των λευκών αιμοσφαιρίων τους, τα οποία είναι κύτταρα με ζωτικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού. Έτσι, η γάτα γίνεται πιο ευάλωτη σε άλλες λοιμώξεις. Άλλα σοβαρά προβλήματα που προκαλεί ο FeLV είναι η αναιμία και η ανάπτυξη καρκίνου. Επιπλέον, μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα, αποβολές, φλεγμονή των οφθαλμών, ουλοστοματίτιδα, απώλεια βάρους, γαστρεντερικά προβλήματα και πρήξιμο των λεμφαδένων.
Πώς ανιχνεύεται ο ιός πριν η γάτα αρχίσει να εκδηλώνει συμπτώματα;
Υπάρχει μία απλή εξέταση αίματος για να διαπιστωθεί αν η γάτα μας έχει έρθει σε επαφή με τον ιό. Ο κτηνίατρός μας μπορεί να υποψιαστεί τη νόσο, αν η γάτα μας αρρωσταίνει συχνά. Ένα θετικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι η γάτα μπορεί να έχει μολυνθεί και να έχει αναπτύξει αντισώματα, ενώ ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει τη μόλυνση, αν αυτή ήταν πρόσφατη. Οι κτηνίατροι συχνά προτείνουν δύο εξετάσεις με λίγες εβδομάδες διαφορά για να έχουν πιο αξιόπιστα αποτελέσματα.
Υπάρχει θεραπεία για τον ιό FeLV;
Μόλις εγκατασταθεί η λοίμωξη, δεν υπάρχει τρόπος πλήρους ίασης. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες θεραπείες μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση στη γάτα και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση δευτερογενών λοιμώξεων. Τα εμβόλια για τον FeLV προστατεύουν περίπου σε ποσοστό το 80% των εμβολιασμένων γατών. Εάν η γάτα μας έχει ήδη μολυνθεί, ο εμβολιασμός δεν μπορεί να την προστατεύσει πλέον και δεν έχει νόημα. Το εμβόλιο έναντι του ιού FeLV δεν περιλαμβάνεται στο κλασσικό εμβολιαστικό πρόγραμμα της γάτας, όμως ενδείκνυται για τις γάτες που διαβιούν, έστω και περιστασιακά, εκτός σπιτιού. Είναι σημαντικό να συμβουλευτούμε τον κτηνίατρό μας, ώστε να μας καθοδηγήσει κατάλληλα σχετικά με το ενδεδειγμένο εμβολιαστικό πρόγραμμα για τον τετράποδο φίλο μας.
Είναι ασφαλή τα εμβόλια FeLV;
Τα εμβόλια είναι αρκετά ασφαλή, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν μικρή διόγκωση τοπικά στο σημείο της ένεσης. Αν η γάτα μας ζει αποκλειστικά μέσα στο σπίτι και δεν έρχεται σε επαφή με άλλες γάτες, ο εμβολιασμός μπορεί να μην είναι απαραίτητος. Ωστόσο, σε σπίτια με περισσότερες γάτες ή όταν πρόκειται να έρθει μια νέα γάτα στο σπίτι, καλό είναι να εξεταστούν όλες οι γάτες του σπιτιού και όσες δεν έχουν αντισώματα να εμβολιαστούν πριν τον ερχομό της νέας γάτας. Πάντα συμβουλευόμαστε τον κτηνίατρό μας για όλες τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να κάνουμε, σχετικά με την προστασία των κατοικίδιών μας.
Η γάτα μας βγήκε θετική στον FeLV – τι πρέπει να κάνουμε;
Εάν ύστερα από δύο εξετάσεις αίματος επιβεβαιωθεί η παρουσία αντισωμάτων στον FeLV, τότε αυτό σημαίνει ότι η γάτα μας έχει μολυνθεί. Οι γάτες με τη νόσο καλό είναι να απομονώνονται από τις άλλες γάτες του σπιτιού (ακόμα κι αν είναι εμβολιασμένες).
Πηγή: www.vetlexicon.com
Η λιπώδης νόσος του ήπατος, επίσης γνωστή και ως «ηπατική λιποείδωση», αποτελεί την πιο συχνή και απειλητική για τη ζωή της γάτας ηπατοπάθεια. Απαντάται συχνότερα σε μεσήλικες γάτες, αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Στη λιπώδη νόσο του ήπατος, το λίπος συσσωρεύεται στο συκώτι, γεγονός που οδηγεί σε απώλεια της λειτουργικότητας του οργάνου, η οποία επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των τετράποδων φίλων μας.
Πού οφείλεται η λιπώδης νόσος του ήπατος;
Η λιπώδης νόσος του ήπατος εμφανίζεται όταν τα κύτταρα του ήπατος απορροφούν πάρα πολύ λίπος και το αποθηκεύουν σε μεγάλες ποσότητες. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι εξαιτίας των οποίων μπορεί να εμφανιστεί η νόσος, αλλά η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί όταν η γάτα μας σταματήσει να τρώει εντελώς ή προσωρινά αποφεύγει την τροφή (για παράδειγμα, αν τυχόν χαθεί, αλλάξει περιβάλλον ή στρεσαριστεί γενικά). Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να μην αφήνουμε τη γάτα μας νηστική, ακόμη κι αν η γάτα μας είναι σε πρόγραμμα απώλειας βάρους ή αλλάξαμε την τροφή της με κάποια που δεν της αρέσει τόσο πολύ. Όταν η γάτα μας αρνείται να φάει ή τρώει λιγότερο από τις ημερήσιες ανάγκες της, σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθούμε στον κτηνίατρό μας.
Μόλις η γάτα μας αρχίσει να τρώει λιγότερο απ’ ότι θα έπρεπε, ακόμη και για λίγες μέρες, το σώμα της θα ξεκινήσει να διασπά τα υπάρχοντα αποθέματα λίπους για να παραχθεί η απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζεται ο οργανισμός της. Εάν αυτή η διάσπαση πραγματοποιηθεί με ταχείς ρυθμούς, το συκώτι μπορεί να καταπονηθεί.
Οι υπέρβαρες γάτες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, ωστόσο επηρεάζονται και μη παχύσαρκα ζώα. Η λιπώδης νόσος του ήπατος μπορεί να εμφανιστεί και σε γάτες που παρουσιάζουν ενδείξεις ανορεξίας, εξαιτίας κάποιας άλλης υποκείμενης πάθησης (όπως η παγκρεατίτιδα ή κάποια εντεροπάθεια), επομένως τρώνε λιγότερο με αποτέλεσμα τη συνοδό εμφάνιση και της λιπώδους νόσου του ήπατος, η οποία επιδεινώνει περαιτέρω την κλινική τους εικόνα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της λιπώδους νόσου του ήπατος;
Μπορεί η γάτα μας να αποφεύγει το φαγητό ή να τρώει λιγότερο. Μπορεί να μειωθεί το βάρος της γάτας μας, ωστόσο μερικές γάτες χάνουν κυρίως μυϊκή μάζα παρά λίπος, επομένως εάν τις ζυγίσουμε μπορεί να μην παρατηρήσουμε αισθητή αλλαγή στο βάρος τους.
Καθώς η πάθηση εξελίσσεται χωρίς αντιμετώπιση, η υγεία του κατοικίδιου μας θα χειροτερεύει, ενώ μπορεί να υπάρξουν συμπτώματα, όπως ο εμετός και η διάρροια. Πιθανά η γάτα μας να φαίνεται πολύ κουρασμένη, να κοιμάται περισσότερες ώρες, να είναι λιγότερο πρόθυμη για παιχνίδι ή για οποιασδήποτε άλλης μορφής αλληλεπίδραση. Μπορεί να φαίνεται νωχελική, καθώς επίσης μπορεί να παρατηρήσουμε ότι το λευκό τμήμα των ματιών της, τα ούλα ή το δέρμα της έχουν κίτρινη χροιά (ίκτερος). Περιστασιακά, οι γάτες με σοβαρή ηπατική νόσο μπορεί να εμφανίσουν σιελόρροια, να κοιτάζουν στο “κενό” ή να εμφανίσουν νευρολογικά συμπτώματα, καθώς η συσσώρευση τοξινών επηρεάζει την εγκεφαλική τους λειτουργία.
Τι εξετάσεις θα χρειαστεί να κάνει ο κτηνίατρός μας για τη διάγνωση της νόσου;
Τα συμπτώματα της ηπατικής λιποείδωσης δεν είναι χαρακτηριστικά και μπορεί να παρατηρηθούν εξίσου και σε πολλές άλλες παθολογικές καταστάσεις. Ο κτηνίατρός μας θα χρειαστεί να κάνει μία σειρά εξετάσεων (μεταξύ των οποίων είναι ο αιματολογικός έλεγχος), ώστε να μπορέσει να προσδιορίσει τα αίτια της κλινικής εικόνας του κατοικίδιου μας, καθώς και να εντοπίσει οποιαδήποτε άλλη συνυπάρχουσα παθολογική κατάσταση.
Οι γάτες με ηπατική νόσο, συχνά αντιμετωπίζουν διαταραχές πήξης του αίματος, επομένως ο κτηνίατρός μας θα θελήσει ενδεχομένως να ελέγξει και τους παράγοντες πήξης, πριν προχωρήσει στην περεταίρω διερεύνηση άλλων παθολογικών παραγόντων.
Επιπλέον, ο κτηνίατρός μας μπορεί να μας συστήσει τη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων (ακτινογραφίες, υπέρηχος) και εν συνεχεία (σε ορισμένες περιπτώσεις) να προχωρήσει σε βιοψία του ήπατος, για την ολοκληρωμένη εικόνα του διαγνωστικού ελέγχου.
Πώς αντιμετωπίζεται η λιπώδης νόσος του ήπατος στη γάτα;
Το πιο σημαντικό στις γάτες με λιπώδη νόσο του ήπατος είναι η σταθεροποίηση της κατάστασής τους. Ο κτηνίατρος θα μας προτείνει τη νοσηλεία της γάτας μας, όπου θα γίνει ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών. Τις περισσότερες φορές η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιβιοτικών, παυσίπονων, αντιεμετικών φαρμάκων, καθώς και ηπατοπροστατευτικών συμπληρωμάτων διατροφής και βιταμινών. Προτεραιότητα είναι η γάτα μας να αρχίσει να τρώει το συντομότερο δυνατό, ώστε να αποφευχθεί η επιδείνωση της κατάστασής της.
Σε πολλές γάτες αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να γίνει η τοποθέτηση κάποιου είδους καθετήρα σίτισης, καθώς οι γάτες είναι απίθανο να φάνε από μόνες τους όταν αισθάνονται αδιαθεσία. Ο καθετήρας σίτισης μπορεί επίσης να επιτρέπει τη χορήγηση φαρμάκων, χωρίς το άγχος της από του στόματος χορήγησης σε ένα ζώο το οποίο δεν τρώει.
Ακολούθως, θα χορηγηθεί ειδική κλινική δίαιτα σύμφωνα με τις ανάγκες της γάτας μας. Οι κλινικές δίαιτες έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να παρέχουν τις σωστές αναλογίες σε μικρο- και μακροθρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη ο οργανισμός της γάτας, βάσει της κλινικής της εικόνας, χωρίς να επιβαρύνεται περαιτέρω η λειτουργία του συκωτιού. Ο κτηνίατρός μας θα μας συμβουλέψει κατάλληλα, σχετικά με το ενδεδειγμένο πλάνο διατροφής που θα πρέπει να ακολουθήσουμε.
Θα αναρρώσει η γάτα μας;
Γάτες με σοβαρά συμπτώματα ηπατικής λιποείδωσης μπορεί να είναι δύσκολο να θεραπευτούν, όχι όμως ακατόρθωτο, και μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες έως την ανάρρωσή τους. Η ανάρρωση θα εξαρτηθεί επίσης από την ύπαρξη υποκείμενων νοσημάτων, την κατάσταση υγείας της γάτας, τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων, την ηλικία και την ανταπόκριση στη θεραπεία. Οι περισσότερες γάτες ανακάμπτουν με πολύ προσεκτική διαχείριση, αλλά μπορεί να χρειαστεί καιρός και η υποτροπή είναι πιθανή σε ορισμένες περιπτώσεις. Η διαφύλαξη της υγείας της γάτας μας (όπως με την αποφυγή φαινομένων παχυσαρκίας) και η αναζήτηση άμεσης κτηνιατρικής φροντίδας, εάν η γάτα μας είναι νωχελική ή τρώει λιγότερο, μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη εμφάνισης της νόσου.
Πηγή: www.vetlexicon.com
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) είναι ένας ευρύς όρος για τις καταστάσεις που προκαλούν φλεγμονή του πεπτικού σωλήνα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν χρόνιο ή διακεκομμένο εμετό, χρόνια ή διακεκομμένη διάρροια, απώλεια βάρους και ανορεξία (απώλεια όρεξης). Η τελική διάγνωση της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου απαιτεί βιοψίες (δείγματα ιστών) της εντερικής οδού. Ορισμένοι κτηνίατροι μπορεί να συστήσουν αρχικά μια δοκιμή διατροφής για να δοκιμάσουν αλλεργίες στα τρόφιμα. Πολλά κατοικίδια ζώα με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου απαιτούν ειδική δίαιτα καθώς και φάρμακα. Η ακριβής αιτία του IBD είναι άγνωστη και συνήθως δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά συχνά μπορεί να ελεγχθεί.
Τι είναι η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου;
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) είναι ένας ευρύς όρος για τις καταστάσεις που προκαλούν φλεγμονή του πεπτικού σωλήνα.. Όταν συμβεί αυτό, το πεπτικό σύστημα δεν μπορεί να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά και να λειτουργήσει σωστά. Μπορεί να επηρεάζεται ολόκληρο το μήκος του εντέρου, ή μπορεί να επηρεαστούν μόνο ορισμένα τμήματα του πεπτικού σωλήνα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της IBD;
Οι σκύλοι με IBD μπορεί να μην εμφανίζουν τίποτα ή μπορεί να παρουσιάσουν διακοπτόμενο, αλλά χρόνιο, εμετό ή διακοπτόμενη, αλλά χρόνια διάρροια. Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν, ανάλογα με το τμήμα της πεπτικής οδού. Οι βλάβες στην αρχή του εντέρου μπορεί να οδηγήσουν σε εμετό, ενώ οι βλάβες που βρίσκονται πιο κάτω στην πεπτική οδό μπορεί να προκαλέσουν υδαρή διάρροια ή διάρροια με βλέννα ή διάρροια με φρέσκο αίμα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, το ζώο μπορεί να χάσει βάρος και να έχει απώλεια όρεξης με συνακόλουθα αποτελέσματα.
Τι προκαλεί την IBD;
Η ακριβής αιτία της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου είναι άγνωστη, αλλά υπάρχει υποψία ότι η νόσος προκαλείται από χρόνια διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των διαιτητικών συστατικών, των παρασίτων ή των βακτηρίων στο πεπτικό σύστημα. Η γενετική μπορεί επίσης να διαδραματίζει κάποιο ρόλο.
Πώς θα διαγνώσει ο κτηνίατρος μου την IBD;
Ο κτηνίατρός σας θα συστήσει μια σειρά από εξετάσεις για να αποκλείσει άλλες αιτίες εμέτου και διάρροιας, συμπεριλαμβανομένων εξετάσεων στα κόπρανα, εξετάσεων αίματος και ακτινογραφιών (ακτινογραφίες). Ο κοιλιακός υπερηχογράφος μπορεί να παρουσιάσει παχείς ελικώσεις του εντέρου, που τείνει να εμφανίζονται στην IBD. Ωστόσο, οι βιοψίες (δείγματα ιστών) από την πεπτική οδό απαιτούνται για την οριστική διάγνωση της ΙΒD. Οι βιοψίες μπορούν να ληφθούν κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά ή μέσω ενδοσκόπησης χρησιμοποιώντας ενδοσκόπιο οπτικών ινών (μακρύ, στενό σωλήνα με μικρή κάμερα στο άκρο). Το ενδοσκόπιο μπορεί να εισαχθεί μέσω του στόματος του κατοικίδιου ζώου για να φτάσει στον οισοφάγο, στο στομάχι και στο λεπτό έντερο και/ή να εισαχθεί στο ορθό για να φτάσει στο παχύ έντερο. Το όργανο περιλαμβάνει μια μικρή λαβή, την οποία ο κτηνίατρος μπορεί να καθοδηγήσει, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική μηχανή, για να πάρει δείγματα ιστών. Ενώ και οι δύο διαδικασίες απαιτούν αναισθησία, η ενδοσκόπηση έχει το πλεονέκτημα ότι είναι λιγότερο επεμβατική, οπότε το κατοικίδιο ζώο χρειάζεται λιγότερο χρόνο για να αναρρώσει. Η ενδοσκόπηση έχει ορισμένους περιορισμούς, δεδομένου ότι μπορεί να είναι δύσκολη ή αδύνατη η προσέγγιση ορισμένων θέσεων εντός του πεπτικού σωλήνα και μπορούν να ληφθούν μόνο μικρά δείγματα. Για τους λόγους αυτούς, μπορεί να προτιμάται η χειρουργική επέμβαση. Μόλις ληφθεί ένα δείγμα ιστού, ένας ειδικός παθαλογοανατόμος θα εξετάσει το δείγμα για να προσδιορίσει τον κυρίαρχο τύπο κυττάρου που βρίσκεται στον εντερικό βλεννογόνο. Αυτό επιτρέπει την ακριβή διάγνωση, έτσι ώστε η θεραπεία να μπορεί να προσαρμοστεί στον συγκεκριμένο τύπο ΙΒD που υπάρχει.
Τι είναι μια δοκιμή διατροφής;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο κτηνίατρός σας μπορεί να προτείνει μια υποαλλεργική δοκιμή διατροφής για να αποκλείσει μια διατροφική αιτία, όπως μια αλλεργία. Αν και τα περισσότερα κατοικίδια ζώα με τροφική αλλεργία αναπτύσσουν προβλήματα με το δέρμα τους (όπως κνησμός), μερικά κατοικίδια ζώα αναπτύσσουν επίσης συμπτώματα συμβατά με το IBD. Στις περισσότερες περιπτώσεις τροφικής αλλεργίας, η πηγή πρωτεΐνης στο φαγητό είναι συνήθως η αιτία του προβλήματος. Πριν ξεκινήσετε μια δοκιμή διατροφής, ο κτηνίατρός σας χρειάζεται ένα πλήρες ιστορικό για τις διατροφικές συνήθειες που είχε στο παρελθόν το κατοικίδιο ζώο σας (συμπεριλάβετε οποιαδήποτε τρόφιμα για ανθρώπους χορηγείτε καθώς και οποιαδήποτε διατροφή ή θεραπεία που διατίθεται στο εμπόριο). Μια δοκιμή διατροφής συνήθως περιλαμβάνει τη διατροφή του κατοικίδιου ζώου σας με μια δίαιτα όπου χορηγείται μια μόνο πηγή πρωτεΐνης και όπου το ανοσοποιητικό σύστημα του σκύλου δεν έχει εκτεθεί στο παρελθόν, όπως το κυνήγι, το κουνέλι, τα ψάρια ή η πάπια. Αυτό σημαίνει ότι ο κτηνίατρός σας πρέπει να γνωρίζει ποιες πηγές πρωτεϊνών τρώει το κατοικίδιο ζώο σας , επειδή αυτές οι πηγές πρέπει να αποφεύγονται για τη διάρκεια της δοκιμασίας διατροφής. Μια άλλη εναλλακτική λύση είναι η διατροφή μιας τροφής που περιέχει υδρολυμένη πρωτεΐνη, που σημαίνει ότι η πρωτεΐνη έχει αναλυθεί σε πολύ μικρά μόρια έτσι ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα να μην την αναγνωρίσει. Κατά τη διάρκεια της δοκιμής, είναι σημαντικό το κατοικίδιο ζώο να τρώει μόνο την υποαλλεργική τροφή και τίποτα άλλο. Όλες οι απολαύσεις, τα βρώσιμα κόκαλα (όπως το ακατέργαστο δέρμα) και οι ανθρώπινες τροφές πρέπει να διακόπτονται. Η τροφοδοσία αυτών των τροφών μπορεί να εκθέσει το κατοικίδιο ζώο στις αλλεργικές πρωτεΐνες, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στα αποτελέσματα της διατροφικής δοκιμής. Τυπικά, το ζώο βρίσκεται στη δοκιμή διατροφής για τουλάχιστον 12 έως 16 εβδομάδες. Εάν τα συμπτώματα βελτιωθούν ή επιλυθούν κατά τη διάρκεια της δοκιμής και επιστρέψουν όταν το κατοικίδιο ζώο τροφοδοτείται με την προηγούμενη δίαιτα, μπορεί να θεωρηθεί μια διάγνωση τροφικής αλλεργίας.
Πώς θεραπεύεται η IBD;
Η θεραπεία της IBD ποικίλλει ανάλογα με την κατάσταση του κατοικίδιου ζώου σας και τον συγκεκριμένο τύπο IBD που καθορίζεται από τη βιοψία. Τα περισσότερα κατοικίδια με IBD μπορεί να απαιτούν ειδική δίαιτα και/ή αντιφλεγμονώδη ή ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Άλλες συστάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν ορμονούχα φάρμακα, αντιδιαρροϊκά, αντιβιοτικά, θεραπείες παρασίτων και/ή προβιοτικά. Παρόλο που η IBD δεν μπορεί πάντα να θεραπευτεί, μπορεί συχνά να ελεγχθεί. Τα κατοικίδια με IBD μπορεί να έχουν περιστασιακές υποτροπές.
Ο ιός του έρπητα της γάτας (FHV-1) είναι πολύ συνηθισμένος στον παγκόσμιο πληθυσμό της γάτας, με ποσοστά έκθεσης μεγαλύτερα από 90%. Προκαλεί τη γρίπη της γάτας και είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες των προβλημάτων των ματιών στις γάτες. Περισσότερο από το 80% των γατών που εκτίθενται σε FHV-1 γίνονται φορείς δια βίου και περίπου οι μισές από αυτές τις γάτες θα αναπτύξουν επαναλαμβανόμενα προβλήματα, τα οποία συνήθως αναπτύσσονται σε περιόδους πίεσης και στρες. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ασθένεια επανενεργοποιημένης μόλυνσης της γάτας από τον ιό FHV-1.
Ποια είναι τα συμπτώματα της μόλυνσης από το FHV-1;
Τα συμπτώματα της μόλυνσης τείνουν να ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία της γάτας:
Νεαρές γάτες:
Οι έφηβες ή οι νεαρές ενήλικες γάτες συνήθως αναπτύσσουν πρωτογενή νόσο. Εμφανίζονται σημάδια γρίπης (φτάρνισμα, ρινικό έκκριμα), μαζί με επιπεφυκίτιδα (επώδυνη φλεγμονή, κολλώδη μάτια με αυξημένες εκκρίσεις). Οι προσβεβλημένες γάτες μπορούν επίσης να αναπτύξουν επώδυνα έλκη κερατοειδούς.
Η ασθένεια της επανενεργοποιημένης μόλυνσης (ενήλικες γάτες):
Η ασθένεια της επανενεργοποιημένης μόλυνσης από FHV-1 αναπτύσσεται σε μεγαλύτερες ηλικιακά γάτες όταν ο αδρανής ιός επανενεργοποιείται από ένα λανθάνον στάδιο στο οποίο βρίσκεται εντός του οργανισμού. Αυτές οι γάτες δεν εμφανίζουν συνήθως τα συμπτώματα γρίπης της γάτας. Αντίθετα, τα κύρια συμπτώματα είναι η υποτροπιάζουσα επιπεφυκίτιδα, η φλεγμονή του κερατοειδούς, η έξαψη και οι εκκρίσεις από τα μάτια. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της «έξαρσης» και τα οποία συχνά αναπτύσσονται μετά από μια περίοδο άγχους. Μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί το άγχος σε μερικές γάτες, αλλά οι συνήθεις παράγοντες άγχους περιλαμβάνουν την πρόσφατη μετακίνηση της γάτας (π.χ.kennel), τη μετακόμιση σε ένα νέο σπίτι ή την εισαγωγή ενός νέου κατοικίδιου (ή μωρού) στο νοικοκυριό. Ορισμένες γάτες μεγαλύτερης ηλικίας αναπτύσσουν μια χαμηλού βαθμού αλλά προοδευτική φλεγμονή του κερατοειδούς λόγω της επίμονης μόλυνσης με FHV-1. Αυτό συχνά δεν είναι επώδυνο, αλλά μπορεί να προκαλέσει σταδιακή χειροτέρευση της όρασης καθώς ο κερατοειδής γίνεται πιο θολός, παραμορφωμένος και με ουλές. Αυτή η κατάσταση, που ονομάζεται στρωματική κερατίτιδα, είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Πώς διαγιγνώσκεται η FHV-1;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εμφάνιση ενός ειδικού τύπου έλκους του κερατοειδούς, που ονομάζεται δενδριτικό έλκος, αρκεί για να επιτρέψει μια κλινική διάγνωση της FHV-1. Σε άλλες περιπτώσεις, η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί εργαστηριακά (τα προς εξέταση μάκτρα μπορούν να ληφθούν από την επιφάνεια του ματιού ή / και από τον λαιμό).
Πώς θεραπεύεται η FHV-1;
Τέλος, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο ιός επανενεργοποιείται κατά τη διάρκεια περιόδων στρες, οπότε αν τα επίπεδα στρες μπορούν να μειωθούν τότε το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε θέση να ξεπεράσει τη νόσο και να αναγκάσει τον ιό να επιστρέψει στην αδρανοποιημένη του κατάσταση. Ο εντοπισμός και η μείωση του στρες και της πίεσης στις γάτες δεν είναι πάντα εύκολος. Προσπαθήστε να μειώσετε ή να εξαλείψετε όλους τους γνωστούς παράγοντες πίεσης (βλέπε παραπάνω) και ίσως να εξετάσετε το ενδεχόμενο να αφιερώσετε κάποιο επιπλέον χρόνο τα βράδια για μια αγκαλιά ή έναν καλλωπισμό.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Τα εμβολιακά σχήματα που εφαρμόζονται στις γάτες για να αντιμετωπισθούν οι κυριότερες ασθένειες των γατών περιέχουν και τον εμβολιασμό εναντίον του ιού FHV-1. Ο κτηνίατρος σας θα σας ενημερώσει και θα εφαρμόσει το καλύτερο εμβολιακό σχήμα βάσει και των επιδημιολογικών ερευνών.
Η κολίτιδα είναι μια κατάσταση κατά την οποία το κόλον του εντέρου παρουσιάζει φλεγμονή. Υπάρχουν πολλές αιτίες, συμπεριλαμβανομένου του στρες, των παρασίτων, της υπερανάπτυξης των βακτηρίων του εντέρου, της αλλοιωμένης διατροφής, των τροφικών αλλεργιών και των συνθηκών που προκαλούνται από τον ανοσοποιητικό παράγοντα. Η διάγνωση μπορεί να απαιτεί εξετάσεις κοπράνων, κοιλιακές ακτινογραφίες (ακτίνες Χ), υπερηχογράφημα στην κοιλιά και/ή βιοψία του εντερικού ιστού. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει αντιβιοτικά, αντιπαρασιτικά φάρμακα, συμπληρώματα διαιτητικών ινών, προβιοτικά, ειδική δίαιτα ή ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
Τι είναι η κολίτιδα;
Η κολίτιδα είναι η φλεγμονή του παχέος εντέρου, που είναι το τελευταίο τμήμα της πεπτικής οδού. Υπό κανονικές συνθήκες, το κόλον αποθηκεύει παροδικά τα κόπρανα ενώ απορροφά υγρά και θρεπτικά συστατικά. Όταν το κόλον έχει φλεγμονή, αυτές οι λειτουργίες επηρεάζονται. Πρόσθετα υγρά παραμένουν στο κόλον, με αποτέλεσμα τη διάρροια. Η κολίτιδα μπορεί να είναι οξεία, να εμφανίζεται μόνο λίγες ημέρες ή η πάθηση μπορεί να είναι χρόνια και να διαρκεί για μήνες.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κολίτιδας;
Τα συμπτώματα της κολίτιδας περιλαμβάνουν διάρροια με βλέννα και/ή φρέσκο αίμα, δυσκοιλιότητα και ενδεχομένως έμετο. Τα κατοικίδια με κολίτιδα συχνά έχουν διαταραχές στην συχνότητα των κενώσεων. Πολλές φορές συνυπάρχει το αίσθημα της ατελούς κένωσης κατά την αφόδευση, προκαλώντας κάποιους ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων να πιστεύουν εσφαλμένα ότι το κατοικίδιο ζώο είναι δυσκοίλιο. Ορισμένα κατοικίδια ζώα ενδέχεται να κάνουν εμετό. Παρά τα εν λόγω σημάδια, η απώλεια βάρους, αν συνυπάρχει, συνήθως δεν σχετίζεται με κολίτιδα.
Τι προκαλεί κολίτιδα;
Οξείες μορφές κολίτιδας μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια ή μετά από αγχωτικές καταστάσεις, όπως η μεταφορά, ο καλλωπισμός ή τα έντονα καιρικά φαινόμενα (καταιγίδες). Η κολίτιδα μπορεί επίσης να συμβεί όταν τα κατοικίδια ζώα τρώνε επιτραπέζια τρόφιμα, εισέρχονται στα σκουπίδια ή τρώνε οτιδήποτε δεν είναι μέρος της συνηθισμένης διατροφής τους, συμπεριλαμβανομένων μη ζωϊκών ειδών όπως πετρούλες, πλαστικά και ρούχα. Η κολίτιδα μπορεί επίσης να προκληθεί από εντερικά παράσιτα, όπως τα μαστιγοφόρα παράσιτα του εντέρου (τρίχουροι) ή η Giardia, ή από υπερανάπτυξη ορισμένων τύπων βακτηρίων στο πεπτικό σύστημα. Οι περισσότερες χρόνιες μορφές κολίτιδας συνδέονται συχνά με αλλεργίες στις πρωτεΐνες της τροφής ή με τη χρόνια διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος που σχετίζεται με τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.
Πώς ο κτηνίατρός μου θα διαγνώσει την κολίτιδα;
Ο κτηνίατρός σας πιθανότατα θα ξεκινήσει με μια εξέταση κοπράνων για να ελέγξει για παράσιτα και βακτηριακή υπερανάπτυξη. Μια εξέταση από το ορθό μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί για την ανίχνευση στενώσεων που μπορεί να προκαλέσουν κοπρόσταση. Εάν υπάρχει υποψία ξένου σώματος, συνιστώνται ακτινογραφίες . Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να συνιστάται κοιλιακός υπερηχογράφος. Για πιο χρόνιες περιπτώσεις, οι βιοψίες (δείγματα ιστών) του παχέος εντέρου είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Οι βιοψίες μπορούν να ληφθούν κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά ή με ενδοσκόπηση χρησιμοποιώντας ένα ενδοσκόπιο (ένα μακρύ, στενό σωλήνα με μια μικροσκοπική κάμερα στο άκρο). Το ενδοσκόπιο μπορεί να εισαχθεί στο ορθό για να βοηθήσει τον κτηνίατρό σας να αξιολογήσει το ορθό και το παχύ έντερο. Το όργανο περιλαμβάνει μια μικρή λαβή, την οποία ο κτηνίατρός σας μπορεί να καθοδηγήσει, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική μηχανή, για να πάρει δείγματα ιστών.
Πώς θεραπεύεται η κολίτιδα;
Η θεραπεία για κολίτιδα εξαρτάται από την αιτία. Ανάλογα με τα αποτελέσματα της εξέτασης στα κόπρανα, τα αντιβιοτικά ή τα αντιπαρασιτικά φάρμακα μπορεί να είναι όλα όσα χρειάζονται για να ξεκαθαρίσουν οξείες περιπτώσεις κολίτιδας. Προβιοτικά (ευεργετικά ζωντανά βακτηρίδια) ή πρεβιοτικά μπορούν να προστεθούν στη δίαιτα για να αποκατασταθεί η μικροβιακή χλωρίδα στον πεπτικό σωλήνα .
Για σκύλους που έχουν φάει σκουπίδια ή επιτραπέζια τρόφιμα, η νηστεία για 24 έως 48 ώρες ή η σίτιση μιας ήπιας δίαιτας μπορεί να είναι αρκετή για να μειώσει ή να εξαλείψει τη φλεγμονή στο πεπτικό σύστημα. Στις γάτες δεν πρέπει μα εφαρμόζεται η νηστεία για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, αλλά μια ήπια δίαιτα είναι η καλύτερη εναλλακτική λύση. Μόλις το κατοικίδιο ζώο αισθάνεται καλύτερα, μπορείτε να ανακατεύετε σταδιακά την τροφή του ώστε να έχουμε επαναφορά στην κανονική διατροφή. Πρέπει πάντα να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας πριν προχωρήσετε σε νηστεία το κατοικίδιο ζώο σας ή αλλάξετε τη διατροφή. Εάν υπάρχει υποψία ξένου σώματος, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση γιατί η αναμονή λίγων ημερών μπορεί να επιδεινώσει το αποτέλεσμα.
Πολλά κατοικίδια ζώα με κολίτιδα αντιμετωπίζονται με συμπληρώματα διαιτητικών ινών. ΟΙ φυτικές ίνες βοηθούν να δεσμεύεται το πρόσθετο υγρό στο παχύ έντερο και να σταθεροποιούνται τα κόπρανα. Τα κατοικίδια με τροφική αλλεργία μπορεί να απαιτούν υποαλλεργική δίαιτα. Οι σκύλοι και οι γάτες με ανοσολογικά προβλήματα μπορεί να απαιτούν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
