Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί να καθιστούν τον ακρωτηριασμό ενός άκρου σε ένα ζώο απαραίτητο. Ένας από τους πιο συχνούς λόγους είναι το σοβαρό τραύμα (πολλές φορές μετά από ένα τροχαίο ατύχημα) ή η αντιμετώπιση κάποιου είδους καρκίνου στα πόδια.
Κατά γενικό κανόνα, οι γάτες ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα στον ακρωτηριασμό απ’ ότι νομίζουμε, και μάλιστα πολύ καλύτερα και από εμάς που η απώλεια ενός ποδιού σημαίνει μόνο ένα λειτουργικό άκρο. Οι γάτες έχουν τέσσερα πόδια, οπότε η απώλεια ενός αντισταθμίζεται από τρία λειτουργικά πόδια.
Θα είναι αισθητή η απώλεια του άκρου στη γάτα μας;
Οι ιδιοκτήτες συχνά υποθέτουν ότι οι γάτες βιώνουν τα ίδια συναισθήματα με εμάς, ωστόσο αυτό μπορεί να μην ισχύει. Ας μην ξεχνάμε ότι οι γάτες είναι εξαιρετικά καλές στο να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις. Πολλοί κτηνίατροι με μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση ζώων που έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό, αναφέρουν ότι αυτά τα ζώα δεν παρουσιάζουν κανένα σημάδι συναισθηματικής διαταραχής μετά την επέμβαση. Οι περισσότερες γάτες στις οποίες έχει ακρωτηριαστεί ένα άκρο, συνήθως ανακουφίζονται στις περιπτώσεις που πρόκειται για μια σοβαρή, συχνά απειλητική για τη ζωή τους, ασθένεια. Σχεδόν πάντα αυτά τα ζώα αντιμετωπίζουν μια εξαιρετικά επώδυνη κατάσταση που επηρεάζει το πόδι που πρόκειται να αφαιρεθεί. Σε πολλές περιπτώσεις οι γάτες είναι ήδη πιο χαρούμενες και πιο ήρεμες αμέσως μετά τον ακρωτηριασμό.
Πόσο καιρό θα χρειαστεί η γάτα μου για να αναρρώσει από το χειρουργείο;
Είναι εκπληκτικό το πόσο γρήγορα τα περισσότερα ζώα αρχίσουν να κινούνται κανονικά μετά τον ακρωτηριασμό ενός ποδιού. Τα ζώα που δεν έχουν άλλα προβλήματα κινητικότητας, όπως για παράδειγμα οστεοαρθρίτιδα, θα πρέπει να κινούνται μέσα στο κρεβατάκι/κλουβί τους εντός 24 ωρών από την επέμβαση. Μάλιστα, οι νεαρές γάτες αναμένεται να αρχίσουν να περπατούν με τρία πόδια μετά από μόλις 12 ώρες.
Μετά τον ακρωτηριασμό, η γάτα μας θα χρειαστεί πιθανά να παραμείνει στο κτηνιατρείο για λίγες ημέρες μετά την επέμβαση. Ο κτηνίατρος θα χρειαστεί να εξετάζει τακτικά τη χειρουργημένη γατούλα, ώστε να διασφαλίσει ότι η πληγή επουλώνεται σωστά, αλλά και για να παρέχει την κατάλληλη φροντίδα ανακουφίζοντας το κατοικίδιό μας από τον πόνο. Αυτό το χρονικό διάστημα αποτελεί μια πρώιμη προσαρμοστική περίοδο για τη γάτα μας στο να στέκεται και να περπατά στα τρία πόδια. Μέσα σε τρεις ημέρες από την επέμβαση, οι περισσότερες γάτες θα μπορούν μέχρι και να τρέξουν ελαφρώς για 5-10 μέτρα.
Για δύο εβδομάδες μετά το χειρουργείο, η κινητικότητα της γάτας μας θα πρέπει να περιοριστεί σημαντικά, ώστε να μπορέσει να γίνει η επούλωση της πληγής μετά το χειρουργείο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η γάτα μας επιτρέπεται να πηγαίνει στον κήπο ή στην αμμολεκάνη για να ουρήσει/αφοδεύσει και να περπατήσει λίγο, το πολύ για 5-10 λεπτά. Η γάτα μας θα αρχίσει να προσαρμόζεται και να κινεί τους μυς της με διαφορετικό τρόπο.
Πώς θα είναι η γάτα μου μετά την επέμβαση;
Μόλις η γάτα μας επιστρέψει σπίτι μετά τον ακρωτηριασμό, θα έχει μια μεγάλη ξυρισμένη περιοχή, με μια σειρά από ράμματα, στο σημείο της επέμβασης. Συχνά υπάρχουν μώλωπες κάτω από το δέρμα, όπου μπορεί να έχει κυλήσει αίμα κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Αυτό δεν είναι επώδυνο, όπως οι κανονικοί μώλωπες.
Θα πονάει η γάτα μου μετά την επέμβαση;
Όπως και κάθε άλλη χειρουργική επέμβαση, έτσι και ο ακρωτηριασμός θα ήταν επώδυνος εάν δεν χορηγούνταν τα κατάλληλα αναλγητικά. Ο κτηνίατρός μας λογικά θα μας συνταγογραφήσει κάποιο ισχυρό παυσίπονο. Τα παυσίπονα συνήθως χορηγούνται πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να εμποδίσουν το αίσθημα του πόνου και ακολούθως συνεχίζουν να χορηγούνται για κάποιο χρονικό διάστημα και μετά την επέμβαση, σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου μας, για να μην πονάει ο μικρός μας φίλος. Τα ζώα στα οποία είναι καλά σχεδιασμένο το χορηγούμενο σχήμα αναλγητικών, για την ανακούφιση του πόνου, είναι πολύ ήρεμα καθ' όλη τη διάρκεια της ανάρρωσης.
Πώς θα πρέπει να διαχειριστούμε την πληγή μετά την επέμβαση του ζώου μας;
Θα πρέπει να παρατηρούμε την πληγή κάθε μέρα και να ελέγχουμε για σημάδια φλεγμονής ή πόνου. Αυτά περιλαμβάνουν ερυθρότητα, οίδημα (πρήξιμο), τοπική αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, εκκρίσεις (αν τρέχει υγρό) και πόνο. Ο έλεγχος αυτός πρέπει να γίνεται μετά από κάθε χειρουργική επέμβαση, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο εμφάνισης μετεγχειρητικής αιμορραγίας ή μόλυνσης του σημείου της επέμβασης. Η έγκαιρη αναγνώριση των παραπάνω ενδείξεων ελαχιστοποιεί τις συνέπειες για τον μικρό μας φίλο. Εάν ανησυχούμε για την εικόνα της πληγής, θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας. Είναι καλύτερα να ρωτήσουμε και να διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, από το να αφήσουμε να εξελιχθεί μια κατάσταση με δυσμενείς συνέπειες για το κατοικίδιό μας.
Πρέπει να κάνουμε κάποια τροποποίηση στο χώρο του σπιτιού;
Κάποιες γάτες δεν είναι ιδιαίτερα δραστήριες και πριν από τον ακρωτηριασμό, επομένως αυτό δεν αλλάζει ούτε μετά την επέμβαση. Οι μόνες τροποποιήσεις που μπορεί να είναι απαραίτητες για να απολαμβάνουν οι μικροί μας φίλοι μια καλή ποιότητα ζωής μπορεί να είναι απλώς να διασφαλίσουμε ότι το αγαπημένο τους κρεβάτι θα τους είναι εύκολα προσβάσιμο, ώστε να μην αντιμετωπίσουν δυσκολίες να πάνε σε αυτό, ούτε να χρειαστεί να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν από ύψος. Οι πιο δραστήριες γάτες μπορεί να απαιτούν λίγο περισσότερη φαντασία από την πλευρά του ιδιοκτήτη τους, για να διασφαλίσουν ότι μπορούν ακόμα να απολαμβάνουν ένα ψηλό σημείο στο σπίτι, χωρίς όμως να χρειαστεί να από πλευράς τους να ζοριστούν για να το φτάσουν (ίσως κάποια μορφή ράμπας χωρίς μεγάλη κλίση να βοηθούσε). Βραχυπρόθεσμα, λίγες εβδομάδες μετά την επέμβαση, κάποιο μικρό κουτί θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως σκαλάκι για να βοηθήσουμε τη γάτα μας να σκαρφαλώσει σε ένα αγαπημένο της σημείο στο κρεβάτι, στον καναπέ ή κάπου αλλού.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να μπορέσουν πάλι να περπατούν και να τρέχουν κανονικά;
Για τις περισσότερες γάτες η σωματική άσκηση είναι περιορισμένη για τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά την επέμβαση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι γάτες προσαρμόζονται τέλεια στο να κινούνται στα τρία τους πόδια και μέχρι το τέλος των δύο εβδομάδων θα μπορούν να κινούνται ικανοποιητικά εντός του σπιτιού. Οι λεπτές γάτες χωρίς άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως άλλους τραυματισμούς, θα μπορούν να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν τις σκάλες μετά από δύο εβδομάδες. Οι παχύσαρκες γάτες χρειάζονται περισσότερο χρόνο αποκατάστασης και προσαρμογής λόγω βάρους. Τόσο για την υγεία και ευζωία τους, όσο και για το βάρος που επωμίζονται τα υπόλοιπα άκρα τους, η απώλεια βάρους αποτελεί πολύ σημαντικό παράγοντα στην αποκατάστασή τους.
Ο ακρωτηριασμός ασκεί υπερβολική πίεση στα υπόλοιπα άκρα;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από τη στιγμή που ένα ζώο υποβληθεί σε ακρωτηριασμό, τα υπόλοιπα πόδια αντισταθμίζουν τη λειτουργικότητά του. Η γάτα μας θα χρειαστεί να προσαρμόσει τον τρόπο με τον οποίο στέκεται και κινείται και αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ως ένα βαθμό, την ανακατανομή του βάρους της. Οι τραυματισμοί των μυών ή των τενόντων είναι εξαιρετικά σπάνιοι σε ζώα που έχουν υποστεί ακρωτηριασμό. Οι παχύσαρκες γάτες έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης, παθήσεων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η οστεοαρθρίτιδα, σε σχέση με τις γάτες που έχουν φυσιολογικό βάρος. Η απώλεια βάρους είναι ένα κρίσιμο μέρος της μετεγχειρητικής αντιμετώπισης των παχύσαρκων γατών που έχουν κάποιο άκρο ακρωτηριασμένο.
Υπάρχουν παράγοντες αποφυγής του ακρωτηριασμού; Ποια η διαχείρισή τους;
Για να μπορέσει μια γάτα να ανταποκριθεί καλά μετά τον ακρωτηριασμό, πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμοστεί στην καθημερινότητα με τρία πόδια. Οι γάτες με προβλήματα στη σπονδυλική στήλη συνήθως δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Επίσης, οι παχύσαρκες γάτες και οι γάτες που έχουν σακχαρώδη διαβήτη δεν είναι καλοί υποψήφιοι για ακρωτηριασμό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση εάν αυτό απαιτείται και είναι ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, είναι σημαντικό η κτηνιατρική ομάδα και οι ιδιοκτήτες, σε τέτοιες περιπτώσεις, να στοχεύσουν στη σημασία του ελέγχου του βάρους και της διαχείρισης του διαβήτη.
Είναι δυστυχώς αλήθεια ότι ο καρκίνος είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους εξετάζεται εξίσου ο ακρωτηριασμός στις γάτες. Ορισμένοι τύποι καρκίνου των οστών εξαπλώνονται (μετάσταση) πριν από τη διάγνωση της χωλότητας και πολλοί στην πραγματικότητα εξαπλώνονται από άλλες περιοχές του σώματος. Επομένως, η χειρουργική επέμβαση δεν πρέπει να θεωρείται ως θεραπεία του καρκίνου, αλλά μέρος της διαχείρισης του προβλήματος.
Σε κάθε περίπτωση, ο κτηνίατρός μας είναι σε θέση να αξιολογήσει την αναγκαιότητα του ακρωτηριασμού και να μας καθοδηγήσει κατάλληλα για την επιλογή της καλύτερης δυνατής λύσης για τον μικρό μας φίλο.
Πηγή: www.vetlexicon.com
Η αρθρίτιδα, επίσης γνωστή και ως εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων, μπορεί να εμφανιστεί και στις γάτες, όπως συμβαίνει εξίσου στον σκύλο και στον άνθρωπο. Ωστόσο, μπορεί εύκολα να περάσει απαρατήρητη, καθώς οι γάτες έχουν την τάση να κρύβουν τον πόνο και την χωλότητα (μη φυσιολογική βάδιση).
Τι είναι η αρθρίτιδα της γάτας;
Η αρθρίτιδα είναι μια εκφυλιστική πάθηση κατά την οποία ο αρθρικός χόνδρος (δηλαδή η επιφάνεια που καλύπτει τα άκρα των οστών που βρίσκονται εντός της άρθρωσης) φθείρεται. Αυτή μπορεί να προκύψει είτε από κάποιο τραυματισμό, είτε από λοιμώδη αίτια ή απλά ως αποτέλεσμα χρόνιας φθοράς.
Η δυσπλασία του ισχίου, είναι μια αρκετά κοινή μoρφή αρθροπάθειας στον σκύλο, η οποία εμφανίζεται εξίσου και στις γάτες.
Επίσης, η παχυσαρκία αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα σε περίπτωση ύπαρξης οποιασδήποτε μορφής αρθροπάθειας, καθότι οι αρθρώσεις επωμίζονται μεγαλύτερο μηχανικό φορτίο, το οποίο ασκεί πίεση και επιδεινώνει τη φθορά των αρθρικών χόνδρων.
Φυσιολογικά, οι χόνδροι των αρθρώσεων επιτρέπουν την ομαλή, χωρίς τριβή κίνηση. Με την αρθρίτιδα, ο χόνδρος αλλοιώνεται και τελικά φθείρεται, με αποτέλεσμα την έκθεση του οστού που υπάρχει κάτω από την επιφάνειά του. Η αρθρίτιδα εκδηλώνεται με αίσθημα πόνου, φλεγμονή και δυσκαμψία των αρθρώσεων. Η άρθρωση χάνει τη σταθερότητά της, γεγονός που προκαλεί περισσότερο πόνο και δυσκαμψία. Αρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε άρθρωση, συμπεριλαμβανομένων των ώμων, των αγκώνων, των ισχίων, των γονάτων και της σπονδυλικής στήλης. Η αρθρίτιδα δεν θεραπεύεται και είναι προοδευτική, που σημαίνει ότι επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Ενδείξεις αρθρίτιδας στη γάτα
Τα σημάδια της αρθρίτιδας στις γάτες μπορεί να είναι ανεπαίσθητα στην αρχή και να εξελιχθούν με την πάροδο του χρόνου. Δεν πρέπει να περιμένουμε μέχρι η γάτα μας να αρχίσει να νιαουρίζει έντονα από τον πόνο. Μερικές γάτες μπορεί να εμφανίσουν χωλότητα ή να κρατούν ανασηκωμένο το άκρο που είναι επώδυνο και να στηρίζονται στο άλλο. Τα συμπτώματα είναι συχνά εντονότερα όταν οι γάτες ξυπνούν μετά από πολλές ώρες ύπνου. Ενδεχομένως, να παρατηρήσουμε ότι η γάτα μας μπορεί να αργεί να σηκωθεί ή να αλλάξει τη στάση του σώματός της από μια θέση ανάπαυσης σε μια άλλη. Επίσης, μπορεί να διστάζει να πηδήξει πάνω σε μια καρέκλα ή σε ένα περβάζι που έφτανε εύκολα πριν, ή μπορεί και να σταματήσει πλέον να ανεβαίνει. Κάποιες γάτες με αρθρίτιδα μπορεί να δυσκολεύονται να αφοδεύσουν εντός αμμολεκάνης, εξαιτίας του πόνου που νιώθουν στην προσπάθειά τους να μπουν σε αυτή, καθώς και κατά τη στάση αφόδευσης.
Συχνά, οι γάτες που υποφέρουν από αρθρίτιδα μπορεί να φαίνονται πιο «αργές» στις κινήσεις τους ή να μην έχουν διάθεση για παιχνίδι, ενδείξεις που συχνά συγκαλύπτονται στο πλαίσιο της φυσιολογικής γήρανσης και αγνοούνται. Οι γάτες αυτές μπορεί να αποτραβηχτούν ή και να εκνευριστούν όταν τις αγγίζουν κοντά στις πάσχουσες περιοχές, καθότι αυτό τους προκαλεί δυσφορία. Το πρήξιμο των αρθρώσεων ενδεχομένως να είναι ορατό στο κατώτερο τμήμα των άκρων. Οι συνθήκες κρύου και υγρασίας επιδεινώνουν την αρθρίτιδα. Μια γάτα με αρθρίτιδα μπορεί να αναζητήσει ένα ζεστό και μαλακό σημείο για να καθίσει αναπαυτικά.
Διάγνωση της αρθρίτιδας στη γάτα
Ο κτηνίατρός μας θα ξεκινήσει με ερωτήσεις, ώστε να έχει ένα πλήρες ιστορικό και ακολούθως θα πραγματοποιήσει μια ενδελεχή κλινική εξέταση του τετράποδου φίλου μας, συμπεριλαμβανομένης της ορθοπεδικής εξέτασης. Οι ακτινογραφίες μπορούν να βοηθήσουν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης της αρθρίτιδας και να αποκλείσουν σοβαρότερα προβλήματα, όπως κάποιο κάταγμα. Ενδεχομένως, ο κτηνίατρός μας να θελήσει να κάνει παρακέντηση, λαμβάνοντας μια ποσότητα αρθρικού υγρού από την πάσχουσα άρθρωση προκειμένου να αποκλείσει πιο ασυνήθιστες αιτίες χωλότητας. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν και κάποιες πρόσθετες εξετάσεις, όπως μια αιματολογική, μια ανάλυση ούρων, ώστε να αποκλειστούν άλλα προβλήματα υγείας στα οποία μπορεί να οφείλεται η κλινική εικόνα του μικρού μας φίλου.
Διαχείριση της αρθρίτιδας στη γάτα
Ο έλεγχος του σωματικού βάρους είναι απαραίτητος για τη διαχείριση της αρθρίτιδας. Ο κτηνίατρός μας θα μας συμβουλέψει κατάλληλα σχετικά με τον ενδεδειγμένο τρόπο απώλειας βάρους της γάτας μας, σταδιακά με το ορθότερο πλάνο διατροφής. Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση του μηχανικού φορτίου που επωμίζονται οι αρθρώσεις, ώστε να μετριαστεί η δριμύτητα της πάθησης.
Προσπαθούμε να κάνουμε τη ζωή της γάτας μας όσο το δυνατόν πιο εύκολη, επιτρέποντάς της να έχει εύκολη πρόσβαση στην τροφή, στο νερό και στην αμμολεκάνη της. Είναι απαραίτητο να έχουμε μια μεγάλη αμμολεκάνη με χαμηλό ύψος πλαϊνών, τοποθετημένη στο σημείο του σπιτιού, όπου η γάτα μας περνά τον περισσότερο χρόνο της. Παρέχουμε στη γάτα μας ένα ζεστό και μαλακό κρεβατάκι όπου θα μπορεί να κοιμάται και να ξεκουράζεται αναπαυτικά. Παράλληλα, αν καθίσταται εφικτό θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε κάποια ράμπα σε σημεία που θα ήταν χρήσιμο και θα διευκόλυναν τη μετακίνηση της γάτας μας στον χώρο του σπιτιού.
Αντιμετώπιση της αρθρίτιδας στη γάτα – φαρμακευτική αγωγή & συμπληρώματα διατροφής
Τα περισσότερα ανθρώπινα παυσίπονα είναι εξαιρετικά τοξικά για τις γάτες και δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται. Πολλά φάρμακα που μπορεί να χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση του πόνου στους σκύλους δεν είναι ασφαλή και για τις γάτες. Ο κτηνίατρός μας είναι εκείνος που θα μας προτείνει την ασφαλέστερη επιλογή σκευάσματος για την ανακούφιση του πόνου του μικρού μας φίλου. Αποφεύγουμε την χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων από μόνοι μας χωρίς να έχουμε συμβουλευτεί πρώτα τον κτηνίατρό μας.
Επίσης, η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αρθρίτιδας επικουρικά, επιβραδύνοντας την εξέλιξη της νόσου. Για αυτόν τον σκοπό, χρησιμοποιούνται συμπληρώματα διατροφής τα οποία περιέχουν χονδροπροστατευτικές ουσίες (π.χ. χονδροϊτίνη, γλυκοζαμίνη) και ωφέλιμα λιπαρά οξέα (ωμέγα-3 λιπαρά οξέα) με αντιφλεγμονώδη δράση.
Εναλλακτικές θεραπείες
Υπάρχουν ορισμένες εναλλακτικές θεραπείες οι οποίες πραγματοποιούνται από εκπαιδευμένους επαγγελματίες του χώρου, οι οποίες περιλαμβάνουν τη φυσικοθεραπεία, τον βελονισμό, καθώς και την υδροθεραπεία. Ο κτηνίατρός μας θα είναι σε θέση να μας παραπέμψει σε κάποιον πιστοποιημένο επαγγελματία.
Πρόγνωση της αρθρίτιδας στη γάτα
Η αρθρίτιδα δεν θεραπεύεται, αλλά με την κατάλληλη φροντίδα, οι γάτες που πάσχουν μπορούν να έχουν μια καλή ποιότητα ζωής.
Πηγή: www.cathealth.com
Τα κατάγματα, δηλαδή το μερικό ή πλήρες σπάσιμο ενός ή περισσότερων οστών, δεν αποτελούν ασυνήθιστο είδος τραυματισμού στα κατοικίδια και οι τρόποι αντιμετώπισής τους διαφέρουν αρκετά, κατά περίπτωση.
Πώς θα ξέρω εάν το κατοικίδιό μου έχει κάποιο κάταγμα;
Εάν παρατηρήσουμε ότι το κατοικίδιό μας έχει τραυματιστεί, μπορεί να είναι δύσκολο να καταλάβουμε πόσο σοβαρό είναι. Το εξάρθρημα και το διάστρεμμα των αρθρώσεων και των συνδέσμων, μπορεί να έχουν πολύ παρόμοια συμπτώματα με ένα κάταγμα. Εάν το κατοικίδιό μας τραυματιστεί, μπορεί να πονάει, να έχει την τάση να κρυφτεί ή ακόμα και να γίνει επιθετικό όταν προσπαθήσουμε να το αγγίξουμε, επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε τι ακριβώς συνέβη.
Μερικά πράγματα που πρέπει να προσέξουμε είναι τα παρακάτω:
Τι πρέπει να κάνουμε αν πιστεύουμε ότι το κατοικίδιό μας υπέστη κάποιο κάταγμα;
Εάν το κατοικίδιό μας εμφανίζει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα ή εάν απλώς ανησυχούμε για την πιθανότητα ύπαρξης κάποιου κατάγματος, καλό θα είναι να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση και το βαθμό επούλωσης και αποκατάστασης ενός κατάγματος, επομένως σε περίπτωση υποψίας είναι καλύτερα να μην καθυστερήσουμε την επίσκεψη στον κτηνίατρο. Κατά τη διάρκεια της αναμονής μας στον κτηνίατρο, είναι σκόπιμο να κρατήσουμε το μικρό μας φίλο σε ένα μικρό χώρο, όπως ένα δωμάτιο ή κλουβί και να περιορίσουμε το περπάτημα, όσο το δυνατόν περισσότερο. Δεν έχει νόημα να μπούμε στον πειρασμό να βάλουμε από μόνοι μας κάποιο νάρθηκα ή επίδεσμο στο κατοικίδιό μας. Με τις γάτες και τους μικρόσωμους σκύλους, πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί όταν τα σηκώνουμε και τα παίρνουμε αγκαλιά, καθώς πρέπει να προσέχουμε ώστε το πόδι που πονάει να είναι από την έξω πλευρά και όχι από την πλευρά που ο μικρός μας φίλος ακουμπάει πάνω μας, ώστε να μην πιέζεται και πονάει. Οι μεγαλόσωμοι σκύλοι από την άλλη πλευρά, μπορεί να χρειάζονται κάποια βοήθεια για να περπατήσουν. Μια τυλιγμένη πετσέτα, γύρω από τον κορμό του ζώου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να υποστηρίξει το σωματικό του βάρος.
Πώς θα διαγνώσει ο κτηνίατρός μας ένα κάταγμα;
Ο κτηνίατρός μας θα εξετάσει αρχικά το κατοικίδιό μας. Θα κοιτάξει το πόδι που πονάει και θα κάνει έναν ενδελεχή έλεγχο για να βεβαιωθεί ότι το κατοικίδιό μας δεν έχει άλλους τραυματισμούς, πληγές ή εσωτερική αιμορραγία. Αφού ολοκληρωθεί η κλινική εξέταση του μικρού μας φίλου, ο κτηνίατρος θα συζητήσει μαζί μας για τις επιλογές διάγνωσης και θεραπείας με βάση την κατάσταση υγείας του κατοικίδιού μας. Συχνά απαιτούνται αρκετές ακτινογραφίες για να επιβεβαιωθεί το κάταγμα και το είδος του, ώστε να προγραμματιστεί η καταλληλότερη θεραπεία. Οι ακτινογραφίες, συνηθέστερα, λαμβάνονται με το ζώο σε ηρέμηση ή αναισθησία, καθώς πρόκειται για μια διαδικασία που απαιτεί την πλήρη ακινητοποίηση του ζώου. Μπορεί να χρειαστεί η χορήγηση αναλγητικών και ενδοφλέβιου ορού, πριν ή κατά τη διάρκεια της ακτινογραφίας, για την ανακούφιση του κατοικίδιού μας από τον πόνο και για την σταθεροποίησή του, ειδικά εάν το ζώο μας βρίσκεται σε κατάσταση σοκ.
Πώς θα αντιμετωπιστεί το κάταγμα;
Όλα τα κατάγματα είναι διαφορετικά: από μεγάλα ανοιχτά κατάγματα μέχρι μικρά ραγίσματα. Τα κατάγματα ταξινομούνται, είτε ως «ανοιχτά», όπου υπάρχει μια πληγή που εκθέτει το οστό ή ως «κλειστά». Περαιτέρω ταξινομούνται με βάση τον τρόπο που έχει σπάσει το οστό, δηλαδή εάν υπάρχει μία καταγματική γραμμή («απλά») ή πολλά κομμάτια οστού («συντριπτικά») και εάν επηρεάζονται πολλά διαφορετικά οστά. Τα παρεκτοπισμένα κατάγματα είναι εκείνα, όπου τα σπασμένα άκρα του οστού έχουν υποστεί σημαντική παρεκτόπιση, δεν είναι ευθυγραμμισμένα και χρειάζονται ανάταξη.
Όλοι αυτοί οι τύποι καταγμάτων υποδεικνύουν την ύπαρξη πολλών διαφορετικών τρόπων αντιμετώπισής τους. Ο στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης και αποκατάστασης είναι να βοηθήσει το σώμα του κατοικίδιού μας να επουλώσει το κάταγμα και να επαναφέρει το άκρο στην ορθή του κίνηση. Όλα τα κατοικίδια που έχουν υποστεί κάποιο κάταγμα χρειάζονται ανακούφιση από τον πόνο και ξεκούραση, αλλά οι ιδιαιτερότητες της εκάστοτε θεραπείας θα εξαρτηθούν από τον τύπο του κατάγματος, από την συνύπαρξη άλλων ασθενειών ή τραυματισμών, την ηλικία και την ιδιοσυγκρασία του μικρού μας φίλου και τυχόν οικονομικούς λόγους.
Παρακάτω υπάρχουν μερικές από τις κοινές μεθόδους αντιμετώπισης των καταγμάτων:
Όλα τα ανοιχτά κατάγματα απαιτούν χειρουργική επέμβαση, όπως και τα περισσότερα συντριπτικά κατάγματα. Ορισμένες από τις χειρουργικές επεμβάσεις περιλαμβάνουν:
Εάν το κάταγμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό ή εάν οι άλλες μέθοδοι θεραπείας δεν είναι κατάλληλες, υπάρχει μια ακόμα επιλογή:
Ο κτηνίατρός μας θα συζητήσει μαζί μας εκτενώς για όλες τις πιθανές επιλογές προτού καταλήξει στην ενδεδειγμένη μέθοδο αντιμετώπισης.
Πόσο καιρό θα χρειαστεί για να αναρρώσει το κατοικίδιό μου;
Τα κατάγματα χρειάζονται γενικά τουλάχιστον 6 έως 8 εβδομάδες για να επουλωθούν, ωστόσο αυτό ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία του ζώου, τον τύπο του κατάγματος και τη μέθοδο αντιμετώπισης που επιλέγεται. Τις πρώτες μέρες το κατοικίδιο μας μπορεί να χρειαστεί να μείνει στο κτηνιατρείο για παρακολούθηση, για να του χορηγηθούν αναλγητικά και αντιβιοτικά εάν χρειαστεί. Στη συνέχεια πιθανότατα θα μπορέσουμε να το πάρουμε πάλι σπίτι και να συνεχίσει την ανάρρωσή του εκεί. Σε αυτό το διάστημα, ο μικρός μας φίλος θα χρειαστεί ξεκούραση και έτσι ένα κλουβί ή ένα crate θα βοηθήσει για να περιορίσουμε την κίνησή του. Στο κατοικίδιό μας δεν θα αρέσει ιδιαίτερα ο υποχρεωτικός περιορισμός και η επιβεβλημένη ανάπαυση, επομένως κάποια παιχνίδια απασχόλησης μπορεί να βοηθήσουν στο να κρατήσουμε το μικρό μας φίλο απασχολημένο και χαρούμενο. Σταδιακά θα του επιτρέψουμε να αυξήσει την κινητικότητά του στο χώρο, και μπορούμε να του επιτρέψουμε να βγει σε ένα δωμάτιο και στη συνέχεια στο υπόλοιπο σπίτι. Ο κτηνίατρος θα πρέπει να εξετάζει το κατοικίδιο μας τακτικά καθ' όλη τη διάρκεια της ανάρρωσής του για να παρακολουθεί την πρόοδο της επούλωσης. Θα χρειαστούν ακτινογραφίες κατά τη διάρκεια της περιόδου αποκατάστασης για να εκτιμηθεί η πορεία επούλωσης του κατάγματος και επίσης για τον εντοπισμό τυχόν προβλημάτων.
Θα αναρρώσει πλήρως το κατοικίδιό μου;
Τα κατοικίδια έχουν εκπληκτικές ικανότητες ανάρρωσης και με την έγκαιρη θεραπεία και την κατάλληλη μετέπειτα φροντίδα, τα περισσότερα τα πάνε πολύ καλά και επιστρέφουν κανονικά στις δραστηριότητές τους. Εάν το κάταγμα έχει επηρεάσει μια άρθρωση (αγκώνα/ισχίο κ.λπ.), τότε μπορεί να μην ανακτηθεί η πλήρης λειτουργικότητα και είναι πιθανό να δημιουργηθεί αρθρίτιδα. Η διάρκεια και η δυσκολία της ανάρρωσης εξαρτάται συνήθως από τη σοβαρότητα του αρχικού κατάγματος και από το πόσο γρήγορα αντιμετωπίστηκε.
Υπάρχουν ορισμένες επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν:
Αυτές οι επιπλοκές δεν εμφανίζονται συχνά και τα περισσότερα κατάγματα θα επουλωθούν καλά. Ωστόσο, τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται με τη γρήγορη αντιμετώπιση, με την καθοδήγηση του κτηνιάτρου μας για την καλύτερη μέθοδο θεραπείας και με τη συμμόρφωση με τον αυστηρό περιορισμό και την ανάπαυση του κατοικίδιού μας, καθώς το άκρο επουλώνεται. Εάν ανησυχούμε ότι το κατοικίδιό μας μπορεί να έχει σπάσει κάποιο άκρο, τότε θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας το συντομότερο δυνατό.
Πηγή: www.vetlexicon.com
Τα κουτάβια συνεχίζουν να μεγαλώνουν και να αναπτύσσονται μετά τη γέννησή τους. Οι μικρόσωμες φυλές ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους στους 12 μήνες, ενώ οι μεγαλόσωμες φυλές, και ιδιαίτερα οι γιγαντόσωμες, μπορεί να φτάσουν στο πλήρες μέγεθός τους μετά τους 18-22 μήνες. Όσο πιο μεγαλόσωμη είναι η φυλή που ανήκει ένας σκύλος, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης προβλημάτων των οστών και των αρθρώσεων, κατά την περίοδο ανάπτυξης. Κάποιες εξ’ αυτών είναι κληρονομικές, όπως η δυσπλασία του ισχίου και του αγκώνα. Βλάβη μπορεί επίσης να προκληθεί και από κάποιο τραυματισμό.
Γιατί ένα κάταγμα είναι τόσο σοβαρό στα κουτάβια;
Τα κουτάβια και οι νεαροί σκύλοι έχουν φοβερές ικανότητες επούλωσης, και τα κατάγματα των οστών, εφόσον αντιμετωπιστούν, μπορούν να αποκατασταθούν γρήγορα και πλήρως. Όταν γεννιέται ένα κουτάβι, στα άκρα κάθε οστού του υπάρχει ένα μαλακό τμήμα το οποίο επιτρέπει στο οστό να συνεχίσει να επεκτείνεται, καθώς το κουτάβι μεγαλώνει. Αυτά τα τμήματα του οστού ονομάζονται επιφυσιακές πλάκες ή πλάκες ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα χόνδρο (συζευκτικός) που έχει μαλακότερη σύσταση από το υπόλοιπο οστό, αποτελώντας έτσι το πιο ευαίσθητο σημείο του οστού για ένα αναπτυσσόμενο ζώο. Μόλις ένας σκύλος ολοκληρώσει την ανάπτυξή του και φτάσει σε μέγεθος ενήλικα, οι πλάκες αυτές κλείνουν και αποκτούν τη σύσταση του οστού. Έτσι, οποιαδήποτε βλάβη υποστούν εμποδίζει κατ’ επέκταση τη φυσιολογική ανάπτυξη του οστού. Εάν αυτό συμβεί σε κάποιο πόδι, αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες και να προκληθεί μέχρι και βράχυνση ή παραμόρφωση των άκρων.
Πώς μια επιφυσιακή πλάκα μπορεί να υποστεί βλάβη;
Μερικές φορές, ακόμα και ένα ήπιο χτύπημα χωρίς κάποια εξωτερική πληγή στο δέρμα μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό στις πλάκες ανάπτυξης. Γι’ αυτό το λόγο, οποιοσδήποτε τραυματισμός στα οστά ή στις αρθρώσεις των κουταβιών και των νεαρών σκύλων προκύψει, πρέπει πάντα να αναφέρεται στον κτηνίατρο. Μπορεί να είναι απαραίτητο να παρακολουθείται η κατάσταση του τραύματος για εβδομάδες, ακόμα και μήνες, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει παραμόρφωση του άκρου. Εάν υπάρχει υποψία βλάβης της πλάκας, η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει έγκαιρα για να περιοριστούν οι δυσμενείς επιπτώσεις της διακοπής της διαδικασίας ανάπτυξης των οστών. Η πιο ευάλωτη περιοχή είναι κοντά στο κάτω μέρος των πρόσθιων άκρων, γύρω από την άρθρωση του καρπού, πάνω από την πατούσα. Ακριβώς κάτω από το δέρμα της περιοχής αυτής, εντοπίζεται μια από τις πιο σημαντικές για την ανάπτυξη του ζώου επιφυσιακές πλάκες, καθώς είναι υπεύθυνη για την αύξηση του μήκους των πρόσθιων άκρων.
Μπορεί να προκληθεί κάποιο πρόβλημα στα οστά από κακή διατροφή;
Η ισορροπημένη διατροφή είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη υγιών οστών. Οι σκύλοι των οποίων η διατροφή είναι φτωχή σε ασβέστιο δεν αναπτύσσουν γερά οστά. Τα κουτάβια που τρέφονται κυρίως με κρέας μόνο μπορεί να αναπτύξουν ασθένεια των οστών. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι μια ισορροπημένη διατροφή αποτελεί το κλειδί για την υγεία ενός κουταβιού, καθώς και οι υπερβολές στη χορήγηση συμπληρωμάτων ασβεστίου μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνες με το να μην προσλαμβάνει αρκετό.
Τα κουτάβια με αδύναμα οστά, εξαιτίας κακής διατροφής, εμφανίζουν πόνο στα άκρα, δυσκολία στο περπάτημα και χωλότητα. Μερικές φορές τα οστά τους είναι τόσο ευπαθή, που εύκολα υφίστανται κάποιο κάταγμα. Η κατάσταση αυτή μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί με μια υγιεινή ισορροπημένη διατροφή και κρατώντας το κουτάβι μας ξεκούραστο για αρκετές εβδομάδες, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω βλάβη στα οστά προτού δυναμώσουν. Δυστυχώς, εάν η ασθένεια δεν διαγνωστεί έγκαιρα, μπορεί να προκληθεί σημαντική βλάβη και αυτό μπορεί να περιορίσει την ικανότητα του ζώου να αναπτυχθεί φυσιολογικά, ακόμη και όταν διορθωθεί η διατροφή του.
Τι είναι η πανοστεΐτιδα;
Η πανοστεΐτιδα είναι μια επώδυνη πάθηση των οστών που προσβάλλει συχνότερα τους γερμανικούς ποιμενικούς, αλλά μπορεί να επηρεάσει και κάθε αναπτυσσόμενο σκύλο. Συνήθως, ένα κουτάβι κουτσαίνει από το ένα πόδι για μια εβδομάδα περίπου και στη συνέχεια το συγκεκριμένο άκρο μπορεί να επανέλθει και η χωλότητα να εμφανιστεί σε κάποιο άλλο πόδι λίγο αργότερα. Η πάθηση μπορεί να διαγνωστεί με μια ακτινογραφία και οι περισσότερες περιπτώσεις βελτιώνονται από μόνες τους, σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση του πόνου. Τα κουτάβια μπορεί να εμφανίσουν επεισόδια πανοστεΐτιδας μέχρι να φτάσουν στην ηλικία 1-2 ετών, στη συνέχεια η κατάσταση υποχωρεί από μόνη της.
Ποιες άλλες ασθένειες επηρεάζουν ένα αναπτυσσόμενο κουτάβι;
Μερικά κουτάβια γεννιούνται με γενετικές ασθένειες που έχουν κληρονομήσει από τους γονείς τους. Αυτές οι παθήσεις είναι πιο συχνές σε ορισμένες φυλές σκύλων που εμφανίζουν μια προδιάθεση, σε σχέση με άλλες. Υπάρχουν λίγες γενετικές ασθένειες που επηρεάζουν μεμονωμένα τα οστά, όμως είναι αρκετές αυτές που επηρεάζουν την ανάπτυξη των αρθρώσεων. Από τις πιο γνωστές κληρονομικές παθήσεις των αρθρώσεων, είναι η δυσπλασία του ισχίου.
Ειδικές βαθμολογικές κλίμακες έχουν δημιουργηθεί για ορισμένες κληρονομικές ασθένειες, που επιτρέπουν την έγκαιρη διάγνωση της πάθησης, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα και να αποτραπεί η χρήση του προσβεβλημένου ζώου σε αναπαραγωγικές διαδικασίες, που θα μεταβιβάσουν την ασθένεια στους απογόνους.
Οι πρώτοι μήνες της ζωής ενός κουταβιού είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για την μετέπειτα ανάπτυξή του. Η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για τη σωστή ανάπτυξη του σκύλου μας. Εάν αυτή είναι η πρώτη σας φορά ως ιδιοκτήτης ενός κουταβιού, συζητήστε τις ανησυχίες σας με τον κτηνίατρό σας και θα είναι σε θέση να σας δώσει συμβουλές για όλες τις πτυχές της φροντίδας του μικρού σας φίλου.
Πηγή: www.vetlexicon.com